Strzelanie, przeskakiwanie, chrupanie, zgrzytanie w stawach nie jest nikomu z nas obce
Każdy z nas słyszał, że komuś coś strzela jak chodzi, robi przysiady lub szybko się skręci. Każdy z tych dźwięków może oznaczać coś zupełnie innego. Ale co?
Czy powinieneś/aś obawiać się dźwięków w stawach?
Jeżeli nie łączy się to z występowaniem bólu to w znacznej większości odpowiedź brzmi nie.
Przyczyny dźwięków w stawach
- Zwiększona ilość płynu migrująca podczas ruchu
- Płyn w stawie to naturalna rzecz, jednak jeżeli jest go zbyt dużo to płyn, który ściśnięty przez torebkę stawową może przeskakiwać z jednego miejsca stawu w drugie poprzez “wąskie gardło” struktur stawowych. Sytuacja ta często występuje w stawie kolanowym podczas ruchów zgięcia i wyprostu.
- Tarcie mięśnia/ścięgna o kość lub inne ścięgno
- Jeżeli tonus danego mięśnia jest zbyt wysoki (ma zbyt duże napięcie) lub staw jest strukturalnie uwarunkowany do tarcia – może się pojawić objaw trzaskania lub klikania w obrębie stawu. Najczęściej ten typ trzasku występuje w stawie biodrowym gdzie mięsień biodrowy lub naprężacz powięzi szerokiej podczas aktywnego ruchu wyprostu i zgięcia przeskakuje po krętarzu większym lub mniejszym kości udowej wywołując charakterystyczny trzask/chrupnięcie. W prostych słowach: napięta struna szybko przeskakuje po mocno wypukłej powierzchni.
- Chondromalacja, przeciążenia i zmiany zwyrodnieniowe
- Zmiany zwyrodnieniowe, chondromalacje czy zmiany przeciążeniowe poprzez nierówności chrząstki i struktur, które wykorzystujemy do “ślizgania” się stawu mogą dawać objawy “piasku” w stawie, chrzęszczenia czy chrobotania. Najczęściej spotykanie w stawie kolanowym.
- Niestabilność pourazowa pochodzenia nerwowo-mięśniowego
- Pojawiająca się podczas aktywnego ruchu mięśni niestabilność, której może (ale nie musi) towarzyszyć obawa. Występuje po urazach lub w wyniku długotrwałego przeciążenia. W takim momencie układ nerwowy nie ma zdolności dobrania odpowiedniego napięcia do kontrolowania ruchu. W tym przypadku często obserwujemy osłabienie mięśniowe, ograniczenie zakresu ruchu czy obawę przed wykonaniem ruchu.
- Niestabilność stawu pochodzenia więzadłowego lub stawowego
- Najcięższa forma niestabilności stawowej. W tym przypadku kliknięcie stawu spowodowane jest brakiem stabilności pochodzącej z więzadeł. W wyniku braku biernej kontroli staw podwicha się nierzadko dając objawy bólowe, ograniczenie ruchu czy nawet obrzęk. Tą formę klikania i niestabilności najczęściej obserwujemy w stawie barkowym i bardzo często łączy się z obawą przez zwichnięciem stawu. Jedyną przyczynową formą leczenia jest operacyjna rekonstrukcja więzadeł i naprawa biernych struktur stawowych.
Nad większością z powyższych można z powodzeniem pracować odpowiednimi ćwiczeniami i fizjoterapią, jednak niestabilność pochodzenia więzadłowego leczona jest tylko operacyjnie (ale nie zawsze).
Co robić?
Jeżeli dźwięki w stawach nie powodują bólu czy dyskomfortu to w większości przypadków można je zignorować. Najnowsze badania wskazują, że nie ma widocznej korelacji pomiędzy strzelaniem w stawach a zmianami strukturalnymi pokroju zmian zwyrodnieniowych. Jeżeli jednak pojawia się ból – wskazana jest konsultacja z fizjoterapeutą lub lekarzem.
W większości z opisanych dzisiaj przypadkach leczeniem z wyboru jest fizjoterapia. Leczenie operacyjne jest wybierane jako ostateczność.
Pamiętaj, że zanim podejmiesz decyzję o leczeniu – skonsultuj się ze specjalistą.
Pozdro
Kuba
